Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 29 No’lu Kırtasiye, Matbaa, Reklam Ajansları ve Basın Yayın Hizmetleri Meslek Komitesi Meclis Üyeleri pandeminin sektöre yansımalarını değerlendirdi. Meclis Başkan Yardımcısı Yakup Gitmiş ve Meclis Üyesi Turgay Demirtaş bu süreçte yaşanan sıkıntıları anlatarak çözüm önerilerini sundu.
29 No’lu Komite bünyesindeki sektör yelpazesinin oldukça geniş olduğunu dile getiren Meclis Üyeleri, basın yayın kuruluşlarından reklam ajanslarına, matbaalardan ambalaja çok sayıda sektörün bünyelerinde yer aldığını bildirdi. Ancak sektörlerin tamamının bu süreçten olumsuz etkilendiğine dikkat çeken Meclis Üyeleri, kimi sektörün mücbir sebep kapsamına alınarak bir takım desteklerden yararlanma talebi bulunduğunu, kimi sektörün devlete yaptıkları işlerden elde ettikleri hak edişleri erken almak istediğini, kimi sektörün de yüksek uydu kiralarından şikayetçi olduğunu anlattı. Değerlendirmede birçok firmanın bu süreçte kapanma noktasına geldiği de vurgulandı.
Gitmiş: “Hak edişlerimiz en kısa sürede ödenmeli”
Meclis Başkan Yardımcısı ve Gitmişler Ambalaj Genel Müdürü Yakup Gitmiş, ambalaj sektörünün sorunlarına değindi. Ağırlıklı olarak restoranlara, cafelere hizmet veriyor olmaları nedeniyle bu işletmelerin kapanması sonrasında ambalaj sektöründe de iş haciminin yaklaşık yüzde 70 azaldığını ifade eden Gitmiş, sektörün zor günler geçirdiğini söyledi. İş hacmi düşerken girdi maliyetlerinin ise arttığını, 1,5 ay gibi kısa bir sürede naylon fiyatının 14 liradan 19 liraya yükseldiğini kaydeden Gitmiş, “Bu süreçte personel de çıkaramadık ve gelirimiz olmadan sürekli ödeme yapmak durumunda kaldık. Sattığımızı da yerine koyamadık” diye konuştu. Sadece özele değil kamuya iş yapan firmaların da durumunun iyi olmadığına dikkat çeken Gitmiş, sektörün 2019 yılından kamuda alacakları bulunduğunu belirtti. Ne yapabileceklerini bilmediklerini ifade eden Gitmiş, “Zor bir süreçten geçiyoruz ve şu dönemde hak edişlerimizi alabilmemiz hayat kurtarıcı olurdu. Kurumların esnafın parasını ödemesi yerinde olacaktır” değerlendirmesini yaptı.
Ardından kırtasiyecilerin sorunları hakkında bilgi veren Gitmiş şunları söyledi:
“Kırtasiyeciler de yüz yüze eğitimin sona ermesiyle birlikte ciddi sorunlar yaşadı ve en büyük talepleri mücbir sebep kapsamına alınmak. Bu konuda Odamızın da dahil olduğu birçok Oda kitap, kırtasiye, kantin, servis taşımacılığı gibi sektörlerin mücbir sebep kapsamına alınmasına yönelik taleplerini yazılı olarak bildirdik. Bu işletmelerimizin yaşadığı sorunların takipçisi olmaya devam edeceğiz.”
Demirtaş: “Pandemi süresince bazı kiralardan muaf tutulmalıyız”
Meclis Üyesi ve Kanal 33 Televizyonu Sahibi Turgay Demirtaş ise ağırlıklı olarak basın yayın sektörünün sorunlarına değindi. Televizyonlardan radyolara, gazetelerden matbaalara sektörün her alanında sorun yaşandığını bildiren Demirtaş, ilk olarak televizyonları değerlendirdi. Halen TÜRKSAT’a uydu yayıncılık kiralarının dolar üzerinden ödendiğini ifade eden Demirtaş, doları 7 liraya sabitleyerek ödediklerini ancak pandemi sürecinde bunun dahi yüksek olduğunu belirtip, en azından pandemi süresince bazı kiralardan muaf tutulmayı beklediklerini söyledi. Basın yayın kuruluşlarının geçim kaynağının reklamlar olduğunu hatırlatan Demirtaş, “Bu dönemde zor durumda kalan firmalar ilk olarak reklam bütçelerini kıstı, ardından da personel çıkardı. Reklam bütçelerinin kısılmasından doğal olarak sektörümüz de olumsuz etkilendi” değerlendirmesi yaptı. Bu süreçte basın yayın kuruluşlarının personel çıkaramadığını da kaydeden Demirtaş, “Zaten minimum sayıda kişi ile çalışıyoruz. Üstelik özellikle gazetelerin belli bir sayıda personel çalıştırma zorunluluğu var. Gelirimiz azalırken giderimiz sabit kalıyor ve sıkıntı yaşıyoruz” dedi. Benzer şekilde promosyon kullanımının azalmasıyla, reklam verilmemesiyle birlikte reklam ajansları ve matbaaların da zor günler geçirdiğini ifade eden Demirtaş, “Dayanabildiğimiz yere kadar dayanmaya çalışıyoruz. Türkiye genelinde çok sayıda kapanan gazete ve televizyon oldu. Mersin’de henüz kapanan yok ama durum böyle devam ederse Mersin’de başlayacak. Bu süreçte kurumlarımızın, belediyelerimizin, Odalarımızın ve iş dünyasının vereceği reklamlarla sektöre daha çok sahip çıkmasını bekliyoruz” diye konuştu. Zor bir sektör kolu olduğunu, mesai mefhumu bulunmadan 24 saat hizmet verdiklerini, pandemi sürecinde sağlık çalışanları ve emniyet güçleri gibi, halkın haber alma özgürlüğüne hizmet sunabilmek adına sağlığı tehdit eden alanlardan haber yapmak durumunda kaldıklarını hatırlatan Demirtaş, ayakta kalabilmek adına daha fazla destek beklediklerini söyledi. Benzer şekilde radyoların da sorun yaşadığını kaydeden Demirtaş, kiralarını ödeyememeleri nedeniyle çoğu radyonun kapadığını, satıldığını ya da kiraya verildiğini sözlerine ekledi.
